PATRON


bvhktkpturbxy9hmwmwnzi4mtlimtewotm4zgeynjnlmtzinjnlmzvjyy5qcgeslqmazqfczqlhzqgekwxnaydnaciJarosław Iwaszkiewicz był poetą, prozaikiem, dramatopisarzem, eseistą i tłumaczem. Urodził się 20 lutego 1894 roku we wsi Kalnik na Kijowszczyźnie.

W latach 1902- 1904,po śmierci ojca, przebywał wraz z matką w Warszawie, w latach 1904-1912 na Ukrainie, gdzie w 1912 roku zdał maturę w kijowskim gimnazjum i rozpoczął studia prawnicze na tamtejszym uniwersytecie. Swoją karierę pisarza rozpoczął w 1915 roku wierszem „Lilith” w jedynym numerze pisma Pióro. Jarosław Iwaszkiewicz był także aktorem i kierownikiem literackim kijowskiego Teatru Studia S.Wysockiej. W październiku 1918 roku, po rozbrojeniu 3 Korpusu Polskiego, przyjechał do Warszawy i związał się z grupą twórców skupionych wokół pisma „Pro arte et studio”. Przebywając w stolicy nie zrezygnował z aktorstwa,wszedł w skład grupy aktorskiej występującej w kabarecie literackim „Pikador”, następnie w skład grupy Skafander. W 1921 założył wraz z przyjaciółmi eksperymentalny teatr „Elsynor”, w którym wystawiono sztukę S.I. Witkiewicza „Pragmatyści”

W 1922 roku ożenił się i zamieszkał w Podkowie Leśnej. W 1928 roku wraz ze swą małżonką Anna osiedlili się w nowym domu, który nazwali Stawiskiem. Dom ten w czasie okupacji pełnił role konspiracyjnego ośrodka życia artystycznego.

Jarosław Iwaszkiewicz brał czynny udział w życiu politycznym kraju. W latach 1923-1925 był sekretarzem marszałka sejmu Macieja Rataja. Od 1952 roku przez wiele kadencji ( do końca życia) posłował na sejm PRL.

Najważniejsze nagrody i odznaczenia, jakie otrzymał za życia jak i po śmierci to: Państwowa Nagroda Artystyczna I Stopnia w latach 1952,1954,1970;nagroda Ministra Kultury i Sztuki I Stopnia w latach 1963-1977;w 1971 został doktorem honoris causa UW; w 1991 medal „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”

Do charakterystycznych i najtrwalszych cech jego poezji należą; silna wrażliwość zmysłowa pozwalająca poecie z niezwykłą intensywnością oddać urodę świata, kult sztuki oraz jasna świadomość nieosiągalności szczęścia. Jednym ze szczytowych osiągnięć poezji Iwaszkiewicza stał się zbiór Mapa Pogody i ostatnie wiersze poety, w których powrócił on do bogactwa środków wyrazu, do szerokich perspektyw historyczno-kulturowych i doprowadził do poetyckiego mistrzostwa topos żegnania się ze światem. Niektóre z opowiadań Iwaszkiewicza zostały zekranizowane przez Andrzeja Wajdę i Jerzego Kawalerowicza. Są nimi np.: Panny z Wilka, Brzezina, Kochankowie z Marony.

Wspomnienia i relacje z podróży Iwaszkiewicz spisał głównie w „Książce moich wspomnień”. W rozdziale pt. Strona Byszew pisze:” Dolina ciągnąca się od Skoszew do Byszew jest moim ulubionym zakątkiem, najbliższym mi bodaj obok Sandomierza na kuli ziemskiej, i czymś rodzinnym. Z czym czuję się związany, jak gdybym tam właśnie po raz drugi narodził się na świat.”

Zmarł 2 marca 1980 roku w Warszawie. Jego ciało spoczywa na cmentarzu w Brwinowie pod Warszawą. W domu pisarza w Stawisku powstało muzeum poświęcone jego życiu i twórczości.

Iwaszkiewicz uprawiał wiele gatunków literackich; do jego najważniejszych dzieł należą:

  • wiersze: „Oktostychy”, „Dionizje”, Kasydy…Powrót do Europy, Xenie i elegie, Mapa pogody;
  • opowiadania: Panny z Wilka, Matka Joanna od Aniołów, Brzezina, Sérenité, Ikar
  • powieści: Czerwone tarcze, Sława i chwała;
  • dramaty: Lato w Nohant;
  • libretto operowe: Król Roger;
  • listy, wspomnienia: Listy z Ostrowa, Listy z podróży do Ameryki Południowej;
  • biografie muzyków, szkice, przekłady.